Marian Twardowski

Dawny szpital Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety w Świdnicy ▪ Marian Twardowski

„Należy także pamiętać, że o zabytkowości obiektu decydują nie tylko jego wartości architektoniczne ale również wartości niematerialne czyli historia budynku i związane z nim wydarzenia.” Anna Jagielak Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety (Congregatio Sororum a Sancta Elizabeth – CSSE) jest wspólnotą kontemplacyjno-czynną, na prawie papieskim. Powstało 27 września 1842 roku w Nysie z inicjatywy: Klary Doroty […]

Fotozagadka nr 68 – "Detale świdnickiej architektury". Rozwiązanie

Zapraszamy na dwudziestą – jubileuszową – fotozagadkę „Detale świdnickiej architektury”. Pierwsza fotozagadka z tego cyklu ukazała się 20 stycznia 2015 roku. Autorem wszystkich zdjęć jest nasz redakcyjny kolega Marian Twardowski. Tradycyjnie swoje propozycje wpisujecie w komentarzach.

Gargulce na wieży katedry świdnickiej w obiektywie Mariana Twardowskiego

Gargulec vel rzygacz alias plwacz czy pluwacz to architektoniczny detal wystający poza lico muru, z którego woda deszczowa ma swobodny odpływ. W czasach gotyku pojawił się we Francji skąd rozpowszechnił się na całą Europę. Był umieszczany na obiektach świeckich i sakralnych. Gargulce przybierały bardzo różnorodne formy. Od zniekształconych ludzkich twarzy po fantazyjnie wydłużone zwierzęce pyski,

Pomnik „Srającego Chłopka” ▪ Marian Twardowski

Najstarsze zachowane w archiwum Świdnickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Świdnicy Sp. z o.o. (ŚPWiK) projekty oczyszczalni ścieków przy ulicy Komunalnej (dawnej Feldweg nach Texas, Weg nach der Ziegelei Texas, Texasstrasse – nazwa wzięła się od pobliskiej cegielni parowej „Texas”, powstałej w 1850 roku, dziś w tym miejscu znajduje się staw potocznie zwany „Hycel” lub

Nagrobki pracowników kolei na ewangelickim cmentarzu przy Kościele Pokoju w Świdnicy ▪ Marian Twardowski

Początek epoki kolei żelaznych przypadł na pierwszą połowę XIX wieku. 27 września 1825 roku pierwszy na świecie pociąg pokonał trasę Stockton-Darlington, w północno-wschodniej Anglii. Dziesięć lat później, 7 grudnia 1835 roku w Królestwie Bawarii pierwsza linia kolejowa dla ruchu pasażerskiego połączyła Norymbergę z Fürth. Trasa liczyła 6 kilometrów. W drugiej połowie XIX wieku zjednoczone Niemcy

Dzwon Przedbora w Strzegomiu ▪ Marian Twardowski

W 2018 roku upłynęło 700 lat istnienia Dzwonu Przedbora, który znajduje się w północnej wieży bazyliki mniejszej pod wezwaniem świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu. W opracowaniach dotyczących strzegomskiej świątyni wspomina się, że dzwon ufundował joannita Przedbor (Předbor), prepozyt w Policach (Police nad Metují) niedaleko Broumova, w Czechach. Podczas moich dociekań nad historią średniowiecznych

Fotozagadka nr 62. Detale świdnickiej architektury. Rozwiązanie

Przedstawione poniżej zdjęcia do kolejnej fotozagadki z cyklu „Detale świdnickiej architektury” zostały wykonane na terenie placu Pokoju. Wyjątkiem jest ostatnia fotografia (zaginionego obrazu) ukazująca wybitnego mistyka i poetę, który bardzo zasłużył się dla Kościoła Pokoju w Świdnicy. Między innymi był autorem listu – petycji – do cesarza w sprawie zezwolenia na budowę świątyni. Na ten

Fotozagadka nr 61. Detale świdnickiej architektury. Rozwiązanie

Zapraszamy na kolejną fotozagadkę z cyklu „Detale świdnickiej architektury”. Jak zawsze prosimy o podanie miejsca, gdzie dany element dekoracyjny się znajduje. Na cokole jednej z prac świdnickiego rzeźbiarza Georga Leohnarda Webera (1670/75-1739) widnieje łacińska inskrypcja w formie chronostychu, z ukrytą pod rzymskimi literami datą powstania dzieła – 1718: StatVa DIVo IoannI NepoMVCeno saCrata Rzeźba poświęcona

Fotozagadka nr 60. Detale świdnickiej architektury. Rozwiązanie

7 stycznia 1967 roku w wyniku zaniedbań budowlanych zawaliła się wieża świdnickiego ratusza. Gruz wywożono na teren dawnej piaskowni położonej na pagórku w pobliżu ulicy Bystrzyckiej i Westerplatte. Dopiero w październiku 1986 roku przy udziale Miejskiego Konserwatora Zabytków przeprowadzono na gruzowisku prace w celu udokumentowania i zabezpieczenia zachowanych fragmentów zabytkowej kamieniarki. Ciekawostką jest, że dwa

Fotozagadka nr 59. Detale świdnickiej architektury. Rozwiązanie

Zapraszamy na trzynastą fotozagadkę z cyklu „Detale świdnickiej architektury”. Jak zawsze prosimy podać miejsce, gdzie dany element zdobniczy bądź napis się znajduje. Dla ułatwienia do kilku zdjęć zamieszczamy krótki rys historyczny. Zdjęcia 1, 2, 3, 4 nawiązują do krwawego wydarzenia, które miało miejsce pod koniec pierwszej połowy XIX wieku w Świdnicy. Do pokojowo manifestującego tłumu

Fotozagadka nr 58. Detale świdnickiej architektury. Rozwiązanie

Maszkaron – rzeźbiarski detal architektoniczny w formie ludzkiej, zwierzęcej lub fantazyjnej głowy, często o groteskowych rysach. Ktoś kiedyś napisał, iż maszkarony z powykrzywianymi ustami straszą przypadkowych przechodniów i swym koszmarnym urokiem prowokują do zadumy nad przemijaniem i utratą czasu. Ich wizerunki można dostrzec na elewacjach wielu świdnickich kamienic. Jak zawsze, we wszystkich fotozagadkach z cyklu

Fotozagadka nr 56. Rozwiązanie

Zapraszamy na jedenastą fotozagadkę ukazującą piękno detali świdnickiej architektury. Jak zawsze prosimy o podanie, gdzie dany element zdobniczy się znajduje. Motywem przewodnim dzisiejszej fotozagadki są wizerunki sowy, która jest symbolem „nocy, ciemności, śmierci i zła, ale także mądrości rozjaśniającej mrok. Ateńczycy kojarzyli świecące w ciemności oczy sowy z błyskawicą rozświetlającą mrok, więc stała się towarzyszką

Fotozagadka nr 54. Rozwiązanie

Zapraszamy na dziesiątą fotozagadkę ukazującą piękno detali świdnickiej architektury. Jak zawsze prosimy o podanie, gdzie dany element zdobniczy się znajduje. Autorem zdjęć do wszystkich fotozagadek z cyklu „Detale świdnickiej architektury” jest nasz redakcyjny kolega Marian Twardowski.

Pamięć wykuta w kamieniu ▪ Marian Twardowski

„Epitafia są przede wszystkim historią życia, biogramami zmarłych, ukazującymi w dużym skrócie przebieg ludzkiego losu.” Adam Górski Profesor doktor Julius Ludwig Worthmann (1852-1930) w wydanym w 1929 roku przewodniku po Kościele Pokoju w Świdnicy wspomniał o dwudziestu kamiennych epitafiach (do naszych czasów zachowało się siedemnaście) ustawionych wokół zewnętrznych ścian świątyni. Każde z nich opatrzył krótką

Fotozagadka nr 49. Rozwiązanie

Zapraszamy na kolejną dziewiątą część fotozagadki z cyklu „Detale świdnickiej architektury”. Jak zawsze prosimy o podanie adresu budynku, kamienicy, nazwy kościoła oraz cmentarza, gdzie dany detal się znajduje. Ostatnie dwa zdjęcia przedstawiają malowidła, które widnieją na zewnętrznej ścianie jednej z zabytkowych willi. Twórca malunku na przykładzie wizerunków czterech skrybów w ciekawy sposób ukazał historię piśmiennictwa.

Drewniana konstrukcja szkieletowa ewangelickiego Kościoła Pokoju w Świdnicy ▪ Marian Twardowski

23 maja 1618 roku z okna Zamku Królewskiego na Hradczanach w Pradze podczas gwałtownej dyskusji zostało wyrzuconych dwóch cesarskich namiestników jako wyraz protestu przedstawicieli stanów czeskich przeciw naruszeniu swobód religijnych. To wydarzenie stało się bezpośrednią przyczyną niezwykle krwawego konfliktu między katolikami a protestantami, który przeszedł do historii pod nazwą wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Po zawarciu pokoju

Fotozagadka nr 47. Rozwiązanie

Zapraszamy na kolejną ósmą część fotozagadki ukazującej detale świdnickiej architektury. Jak zawsze prosimy o podanie adresu kamienicy, budynku lub nazwy kościoła, gdzie dany detal się znajduje.

Fotozagadka nr 46. Rozwiązanie

Zapraszamy na siódmą część fotozagadki z cyklu „Detale świdnickiej architektury”. Jak zawsze prosimy o podanie miejsca, gdzie dany element dekoracyjny się znajduje. W holu okazałej kamienicy Bohaterów Getta 22 widnieją płaskorzeźby przedstawiające alegorie czterech pór roku. Dwa pierwsze zdjęcia fotozagadki to alegoria lata. Identyczny motyw jest umieszczony na fasadzie jednego z budynków w południowo-wschodniej części

Fotozagadka nr 45. Rozwiązanie

Zapraszamy na szóstą część fotozagadki z cyklu „Detale świdnickiej architektury”. Jak zwykle prosimy podać miejsce, w którym dany detal się znajduje. Wszystkie fotografie wykonał Marian Twardowski.

Fotozagadka nr 41. Rozwiązanie

Zapraszamy na piątą część fotozagadki ukazującą detale świdnickiej architektury. Jak zawsze prosimy o podanie dokładnego miejsca, w którym dany detal się znajduje. Ostatnie zdjęcie przedstawia zamocowaną na ścianie latarnię gazową (obecnie przerobioną na elektryczną). Horst Adler w publikacji Schweidnitz in alten Ansichten wspomniał, że w 1867 roku miasto oświetlało 228 lamp gazowych. W styczniu 1908

Fotozagadka nr 40. Rozwiązanie

Zapraszamy na czwartą część fotozagadki ukazującą detale świdnickiej architektury. Prosimy o podanie adresu kamienicy, budynku lub nazwy świątyni, na której, bądź w której dany detal się znajduje. Autorem wszystkich zdjęć jest nasz redakcyjny kolega Marian Twardowski.

Fotozagadka nr 38. Rozwiązanie

Zapraszamy na trzecią część fotozagadki z cyklu „Detale świdnickiej architektury”. Prosimy o podanie adresu kamienicy lub budynku, na którym dany detal się znajduje. Trudność może sprawić odgadnięcie lokalizacji płaskorzeźby, przedstawiającej chłopca grającego na flecie, która znajduje się w holu w jednej z okazałych kamienic. Natomiast rzeźba ukazująca dziecko bawiące się z psem (zdjęcie przedstawia stan

Lokomotywa parowa TKt48-18 z 1951 roku na dworcu kolejowym Świdnica Miasto ▪ Marian Twardowski

We wszystkie weekendy od 4 lipca do 13 września 2015 roku Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku w Jaworzynie Śląskiej razem z Przewozami Regionalnymi Sp. z o.o., Miastem Świdnica, Starostwem Powiatowym w Świdnicy oraz PKP PLK S.A. (Polskie Koleje Państwowe Polskie Linie Kolejowe) zorganizowało wakacyjny przejazd pociągiem muzealnym na trasie Jaworzyna Śląska-Świdnica Miasto-Jaworzyna Śląska. Trasa,

Fotozagadka nr 36. Rozwiązanie

Zapraszamy na drugą część fotozagadki ukazującą detale świdnickiej architektury. Prosimy o podanie adresu kamienicy, budynku lub nazwy kościoła, na którym dany detal się znajduje. Ostatnia fotografia przedstawia metalowe ozdobne zwieńczenie z wyobrażeniem byka, którego już nie ma. Kilka lat temu całe zwieńczenie zostało skradzione. Autorem wszystkich zdjęć jest nasz redakcyjny kolega Marian Twardowski.

Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej autorstwa Bolesława Rutkowskiego w katedrze świdnickiej ▪ Marian Twardowski

Częstochowski malarz, kopista Bolesław Rutkowski (1882-1978) tworzył przeważnie obrazy religijne. Częstym motywem jego prac była Matka Boska. Najbardziej znana kopia wizerunku jasnogórskiego namalowana przez niego nosi nazwę Matki Boskiej Płaczącej. Powstała w latach dwudziestych XX wieku na zlecenie biskupa diecezji lubelskiej Mariana Leona Fulmana (1864-1945). W 1927 roku obraz umieszczono między boczną kaplicą Najświętszego Sakramentu

Konterfekt lwa w architekturze Świdnicy ▪ Marian Twardowski

W Biblii mowa jest o lwach około 150 razy. Lew budzi podziw i jednocześnie trwogę, stąd pojawiła się jego podwójna symbolika wskazująca na dobro – Bóg lub na zło – szatan. Gdy Babilończycy zaczęli nadawać poszczególnym gwiazdozbiorom określone nazwy jedna z nich przypadła jemu (Konstelacja Lwa). Następnie gwieździe Regulus, która stanowi najjaśniejszy stały punkt tej

Fotozagadka nr 30. Rozwiązanie

Tematem dzisiejszej fotozagadki są detale świdnickiej architektury. Prosimy o  podanie adresu kamienicy, budynku lub nazwy kościoła, na którym dany detal się znajduje. Ostatnia fotografia przedstawia ozdobę umieszczoną na iglicy, która z powodu złego stanu technicznego  została niedawno zdjęta.  Autorem wszystkich zdjęć jest nasz redakcyjny kolega Marian Twardowski. Tradycyjnie swoje propozycje wpisujecie w komentarzach.

Ewangelicki cmentarz przy kościele Pokoju w Świdnicy ▪ Marian Twardowski

Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej (1618-1648) Śląsk został włączony do katolickiej monarchii habsburskiej. Na zajętych terenach cesarz Ferdynand III (1608-1657) dążył do maksymalnego ograniczenia roli protestantów. W księstwie świdnickim odebrano ewangelikom wszystkie kościoły oraz zakazano im grzebania zmarłych na cmentarzach katolickich. Dopiero dzięki wstawiennictwu dworu szwedzkiego ewangelicy wyjednali u cesarza zgodę na budowę po jednym kościele

Kościół Pokoju w zimowej scenerii ▪ Marian Twardowski

Teren ogrodzony ceglano-kamiennym murem, na którym znajduje się ewangelicki kościół Pokoju pod wezwaniem Świętej Trójcy w Świdnicy ma powierzchnię około trzech hektarów. Znaczną jego część zajmuje cmentarz założony w 1654 roku. Warto wspomnieć, że pełnił on nieprzerwanie swoją funkcję aż do lat 50. XX wieku. Ostatnią osobą pochowaną na nim był pastor Herbert Rutz (1912-1957).

Kamienie graniczne twierdzy świdnickiej ▪ Marian Twardowski

W parkach otaczających śródmieście Świdnicy można spotkać niewysokie kamienne słupki wykonane z piaskowca lub granitu. Są one pozostałością po twierdzy zbudowanej na polecenie króla Prus Fryderyka II zwanego Wielkim w latach 1747-1762, a służącej sensu stricto celom militarnym do roku 1866. Słupki ponumerowane cyframi od 1 do 320 wyznaczały granicę zewnętrznego i wewnętrznego pierścienia umocnień

Most żelbetowy o konstrukcji łukowej z 1911 roku w Parku Centralnym w Świdnicy ▪ Marian Twardowski

W 1911 roku z okazji 75-lecia działalności Świdnickiego Towarzystwa Rzemieślniczego została zorganizowana w dniach od 27 maja do 17 września na terenie dzisiejszego Parku Centralnego wielka wystawa rzemieślniczo-przemysłowa. Honorowy patronat nad nią objął pruski następca tronu książę Fryderyk Wilhelm von Hohenzollern (1882-1951). Obszar wystawy obejmował 9,53 hektara, na którym dla przeszło 200 wystawców wzniesiono ponad

Wizerunki Hermesa na fasadach kamienic oraz budynków w Świdnicy – symbolem wielowiekowych tradycji kupieckich miasta ▪ Marian Twardowski

W mitologii greckiej Hermes był synem Zeusa i tytanki Mai. Urodził się w górach Kyllene w Arkadii. Już jako dziecko odznaczał się wielkim sprytem i płatał różne figle. Przebywając na Olimpie wykradł Aresowi miecz, Posejdonowi trójząb, Afrodycie przepaskę na biodra, a Hefajstosowi obcęgi. Ale kiedy próbował Zeusowi skraść złoty piorun, został wypędzony z Olimpu. Jednak

Czterechsetletnia rocznica osadzenia iglicy na hełmie wieży kościoła pod wezwaniem św. Stanisława i św. Wacława ▪ Marian Twardowski

Wieża świdnickiej katedry w obiektywie Mariana Twardowskiego Gotycki korpus wieży świdnickiej katedry składający się z 185 warstw kamiennych bloków (ciosów) nakryty jest wspaniałym, trzykrotnie przeprutym renesansowym hełmem. Na najniższym poziomie przeprucia na wysokości 75 metrów wisi dzwon zegarowy z 1567 roku ufundowany przez radę miejską. Dzwon nie posiada serca i uderzany jest z boku przez

Świdnickie wieże na fotografiach Mariana Twardowskiego z lat 1994-2013

Wieże uwiecznione na zdjęciach: Wieża katedry pw. św. Stanisława i św. Wacława wznosi się na wysokość 101,5 m. (według tradycji 103 m.). Jej potężny gotycki korpus nakryty jest renesansowym hełmem z trzema prześwitami, zwieńczony iglicą z kulą, chorągiewką i sześcioramienną gwiazdą. Na chorągiewce widnieje znak zakonu jezuitów litery IHS (Iesu Humilis Societas – Pokorne Towarzystwo

Platan klonolistny – pomnik przyrody w Parku Młodzieżowym w Świdnicy ▪ Marian Twardowski

Ozdobą świdnickich parków są piękne okazy starych drzew. Tylko w Parku Młodzieżowym rośnie aż 12 pomników przyrody. Spośród nich szczególną uwagę przykuwa platan klonolistny – wyjątkowo okazałe drzewo o grubym pniu, potężnych konarach i rozłożystej koronie, które ma także charakterystycznie łuszczącą się korę, tworzącą szaro-seledynowo-brązowo-jasnożółtą mozaikę barw. Rośnie on w południowo-zachodniej części parku na terenie

Zachody słońca nad kościołem parafialnym pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski na Osiedlu Młodych w Świdnicy w obiektywie Mariana Twardowskiego

Niezapomniane wrażenia, jakie daje obserwacja zachodów słońca, stały się dla mnie inspiracją do uwieczniania ich na fotografiach. Pewnego dnia moją uwagę przykuł widok kościoła parafialnego pod wezwaniem NMP Królowej Polski na Osiedlu Młodych na tle zachodzącego słońca i stąd wzięła się seria zdjęć z tym motywem. Charakterystycznym elementem moich zdjęć jest wieża kościoła zwieńczona krzyżem,

Figury na oktogonie wieży świdnickiej katedry ▪ Marian Twardowski

Ośmioboczną część wieży świdnickiej katedry od 1570 roku zdobi osiem figur wykonanych z żółtego piaskowca. Umieszczone na narożach stoją na kolumienkach pod baldachimami w kształcie wieżyczek. W publikacjach, czy to autorstwa profesjonalnych historyków, czy też pasjonatów dziejów lokalnych oraz na stronach internetowych poświęconych świdnickiej katedrze, można przeczytać, że na wieży umieszczone są następujące rzeźby: św.

Szesnastowieczne daty wyryte na zachodniej ścianie wieży świdnickiej katedry ▪ Marian Twardowski

Przed głównym wejściem do północnej (bocznej) nawy świdnickiej katedry na tablicy ogłoszeń znajduje się interesujący rysunek. Przedstawia on wieżę katedry, obok której rocznymi datami zaznaczono kolejne etapy jej budowy. Rysunek pochodzi z pierwszego polskiego przewodnika po kościele parafialnym pod wezwaniem św. Stanisława i św. Wacława (24 lutego 2004 roku papież Jan Paweł II podniósł świątynię

Scroll to Top