Nasze bociany w 2014 roku ▪ Wiesław J. Raszkiewicz

Oparta na wielowiekowych obserwacjach mądrość ludowa głosi, że bociany przylatują po świętym Józefie. Podobno przelot tych zmierzających do swych gniazd na północy kraju obserwowano już nieco wcześniej, ale nasze boćki są zdyscyplinowane – pierwszy z nich pojawił się na gnieździe w pobliżu Świdnicy, w Milikowicach, w sobotę 22 marca.

W ubiegłym roku w całym powiecie świdnickim było zasiedlonych 18 gniazd bocianich. Każde z nich stanowi ważny składnik lokalnej Małej Ojczyzny, toteż w razie potrzeby bociany mogą liczyć na pomoc swoich „ludzkich” sąsiadów.

Na przykład w 2012 r. wiele osób włączyło się w udane odtworzenie gniazda przy szkole w Olszanach, zniszczonego w wyniku upadku drzewa, na którym się mieściło od ponad 20 lat. A w ostatnich miesiącach mieszkańcy Gniewkowa i pracownicy Urzędu Gminy w Dobromierzu uratowali stanowiące wizytówkę tej wsi gniazdo bocianie na od dawna nieczynnym pięknym kominie, który już groził zawaleniem. Środki na to przedsięwzięcie uzyskano poprzez udział w konkursie „Fundusz dla Przyrody” organizowanym przez Fundację „Pro Natura” oraz Grupę ENERGA , a remont komina i fachową naprawę gniazda wykonała firma WYS-EKO z Wałbrzycha. Duże zasługi miała w tym i przyroda, bo tegoroczna łagodna zima pozwoliła zakończyć prace budowlane jeszcze w lutym.

Należałoby skorzystać z doświadczeń Olszan i Gniewkowa również przy innych gniazdach, a najpilniejsze byłoby skorygowanie lokalizacji i podestu gniazda słupa w Witkowie, który miał zastąpić zburzony komin szklarni, ale dla bocianów okazał się nieprzydatny.

30 sierpnia 2014 roku.

Podsumowanie sezonu lęgowego 2014 roku.

Tegoroczny sezon lęgowy dobiega końca. Minęło 5 pracowitych bocianich miesięcy wypełnionych obowiązkami – składanie i wysiadywanie jaj (ok. 34 dni), intensywne karmienie młodych na gnieździe (ok. 60 dni) połączone z ciągłym strzeżeniem ich przed drapieżnikami, a na końcu nauka latania i samodzielnego odżywiania. Sam odlot rodziny ma przeważnie złożony przebieg. Obserwowaliśmy to na przykładzie rodziny bocianiej (2+3) z Boleścina, co pokazują zdjęcia.

W tym sezonie w naszym powiecie były zasiedlone 22 gniazda – co obrazuje tabela:

Jaja złożyły i wysiadywały pary w 20 gniazdach, ale dorosłych, zdolnych do odlotu młodych dochowały się pary tylko w 14 gniazdach – łącznie wychowały się w nich 32 młode bociany. Z obserwacji ornitologów wynika, że po 3-4 latach dojrzewania większość z nich założy gniazda w swoich stronach ojczystych, w promieniu do 50 km od rodzinnego gniazda.

W tym roku bociany rozpoczęły odloty dosyć wcześnie. Mimo wielu wyjazdów w teren, nie udało się zaobserwować w naszej okolicy typowych dla połowy sierpnia tak zwanych sejmików. Jedynie mieszkańcy Kątek widzieli rankiem 17 sierpnia w polu pomiędzy Kątkami i Pszennem popas wędrującego stadka ok. 20 bocianów.

Dla przypomnienia takich przedwylotowych zgromadzeń zamieszczamy kilka zdjęć z lat poprzednich.

Dla ułatwienia dotarcia do naszych bocianów – przedstawiamy wykaz gniazd w powiecie z lokalizacją określoną zgrubnie współrzędnymi GPS. Przyloty 2014 – aktualizacja 5 czerwca.

Czekamy na informacje i zdjęcia od czytelników, które pozwolą dokumentować losy naszych boćków podczas tegorocznych 5 miesięcy ich pobytu z nami.

21 sierpnia 2014 roku.

Obecnie większość bocianów bywa na gniazdach nocami i okazjonalnie za dnia. Wiele z nich można spotkać na dachach sąsiadujących budynków lub na pobliskich polach, łąkach czy rozlewiskach. Dzisiaj prezentujemy 10 zdjęć z mijającego tygodnia oraz kilka nieco starszych z gniazda w Boleścinie, ale widzianego z innej perspektywy.

10 sierpnia 2014 roku.

Kolejne sprawozdanie z mijającego tygodnia. Coraz częściej można spotkać puste gniazda, które świadczą o coraz lepszej kondycji młodych.

3 sierpnia 2014 roku.

W mijającym tygodniu odwiedziliśmy kolejne gniazda, w których młode bądź przygotowują się do latania, bądź robią to już z sukcesami. W miejscowościach, w których bociany nauczyły się już latać spotkać można je raczej na dachach pobliskich domów czy terenach łowieckich.

27 lipca 2014 roku.

W kilku gniazdach rozpoczęła się już z sukcesami nauka latania. Bociany oprócz gimnastyki skrzydeł latają już na pobliskie dachy domów.

20 lipca 2014 roku.

Publikujemy kolejne fotografie odwiedzonych gniazd.

9 lipca 2014 roku.

Publikujemy kolejne fotografie odwiedzonych gniazd.

30 czerwca 2014 roku.

Kolejny zestaw zdjęć z bocianami, a wśród nich rzadkie ujęcia bociana czarnego autorstwa pana Jarosława Słowikowskiego.

19 czerwca 2014 roku.

Kolejny zestaw zdjęć z bocianami – w większości odwiedzonych w ostatnich dniach gniazdach można spotkać już młode.

8 czerwca 2014 roku.

Fotorelacja z mijającego tygodnia.

2 czerwca 2014 roku.

Fotorelacja z mijającego tygodnia.

25 maja 2014 roku.

Fotorelacja z mijającego tygodnia.

15 maja 2014 roku.

Kolejne doniesienia w formie fotorelacji.

5 maja 2014 roku.

Krótka fotorelacja z ostatnich dni.

16 kwietnia 2014 roku.

Większość obserwowanych przez nas zdatnych do użytku gniazd bocianich jest już zasiedlona przez pary, które rozpoczęły lub lada moment rozpoczną wysiadywanie jaj.

Wśród tych już zasiedlonych jest i użytkowane od kilku lat gniazdo, o którym dowiedzieliśmy się dopiero teraz – w Bolesławicach, na jednym z drzew okalających kościół. Bociany założyły go na rozłożystej końcówce akurat wówczas mocno skróconej lipy, a na następny sezon strażacy zbudowali już tam specjalny, wielce udany podest pod gniazdo.

Ale okres zasiedlania powoli się kończy, a kilka gniazd jest nadal pustych lub tylko odwiedzanych przez samotne bociany poszukujące pary – na przykład w Mokrzeszowie, Boleścinie, Miłochowie. Ostatnio też bocian, może tu przed laty urodzony, przez kilka dni usiłował zagospodarować opuszczone gniazdo w Granicznej.

Dzisiaj przedstawiamy zdjęcia kilku „naszych” gniazd zasiedlonych przez pary, specjalnie wyróżniając pokazywane po raz pierwszy gniazdo w Bolesławicach.

Ponadto pokazujemy jako ciekawostki nietypowe gniazda w ościennych miejscowościach:

– Lasek (pomiędzy Ruskiem i Udaninem) – 2 gniazda na słupach elektrycznych, na starym gnieździe para , a 100 m dalej samotny bocian buduje drugie gniazdo,

– Osiek – gniazdo na łukowo wygiętym starym kominie obok kościoła.

6 kwietnia 2014 roku.

Według uzyskanych informacji, w większości potwierdzonych zdjęciami, nasze bociany zasiedliły dotychczas, co najmniej częściowo, 14 gniazd.

Większość wpisanych w tabeli gniazd dat zasiedlenia ma charakter orientacyjny, ustalony na podstawie relacji sąsiadów, natomiast pewni jesteśmy tylko daty wykonania zdjęcia. Zresztą w tym wiosennym okresie wszystko jest dynamiczne – na przykład w Boleścinie odnotowano już pobyty pary, ale może to są te z sąsiednich gniazd, bo na przykład przed rokiem para początkowo zajęła gniazdo w Bojanicach, a potem przesiedliła się do Boleścina.

W dzisiejszym zestawie zdjęć przedstawiamy kolejne gniazda, już zasiedlone przez pary bocianów.

Bojanice – z bocianów najbardziej się cieszą dzieci z placu zabaw.

Gniewków – bociany zaakceptowały gniazdo po remoncie komina. 3 piękne zdjęcia są nadesłane przez miejscowe grono przyjaciół tej rodziny bocianiej – czekamy na dalsze fotorelacje.

Gola Świdnicka – gniazdo stało się widoczne z ulicy po rozbiórce zasłaniającej go stodoły.

Morawa – bociany jeszcze pilnują swego atrakcyjnego gniazda przed innymi amatorami, toteż na posiłek na okolicznych polach Stadniny Koni wylatują na przemian.

Niegoszów – po ubiegłorocznych przenosinach bocianów na sąsiedni, bliższy mostu słup, teraz są obok siebie dwa gniazda. Ale pierwsza para bocianów nie pozwoliła innej parze na zajęcie tego pustego starego gniazda – to też jest walka o wyłączność terenów łowieckich.

30 marca 2014 roku.

Galerię fotografii rozpoczynamy od naszych gniazd zasiedlonych do 28 marca. Przeważnie gniazdo zajmuje samotny bociek i siedzi na nim pilnując przez zajęciem przez innego amatora oraz oczekując na pojawienie się drugiego członka rodziny. Ciekawostką jest wczesny przylot od razu pary na gniazdo u podnóży Karkonoszy, w Podgórzynie, toteż pokazujemy je jako warte odwiedzenia gniazdo w okolicy.

Zapowiadamy również systematyczne zamieszczanie zdjęć, głównie autorstwa jego miejscowych przyjaciół, wyjątkowo fotogenicznego gniazda mieszczącego się tuż przy szkole podstawowej (PSP) w Olszanach. Na początek – kilka zdjęć z dnia przylotu pierwszego bociana.

Wykaz zdjęć z 2014 roku.