1945.08. Kronika miasta Świdnicy ▪ Franciszek Jarzyna

1 VIII. Przejęcie przez władze miejskie i uruchomienie Rzeźni Miejskiej.

2 VIII. Kierownictwo Fabryki Maszyn i Aparatów (pierwotna nazwa Świdnickiej Fabryki Urządzeń Przemysłowych) objął Antoni Paliński. W dniu 13 września otrzymał nominację na dyrektora Fabryki, podlegającej wówczas Południowemu Zjednoczeniu Przemysłu Metalowego z siedzibą w Bytomiu. Pierwszą sekretarką dyrekcji zakładu była Marta Heiniżanka.

3 VIII. W wypadku samochodowym na Placu Grunwaldzkim zginął Antoni Łobos, konserwator zabytków z Krakowa, wydelegowany do Świdnicy w sprawach rewindykacji zabytków. Został pochowany na cmentarzu przy Alei Brzozowej.

5 VIII. Wiec ludności polskiej w sali kina „Gdynia”, zwołany przez Komitet Miejski PPS. Uczestnicy wiecu udali się następnie na Rynek, gdzie nastąpiło usunięcie z cokołu pomnika Fryderyka Wielkiego oraz na ul. Miedzianą [Kotlarska], gdzie obalono pomnik Moltkego wśród owacji licznie zgromadzonych mieszkańców miasta.

9 VIII. Utworzenie Stowarzyszenia Kupców, Rzemieślników i Przemysłowców Polskich z siedzibą przy ul. Żeromskiego 10. Członkami – założycielami byli: Władysław Styła, Tadeusz Puchała, Feliks Szczęśniak i Antoni Wiciński, którzy weszli w skład pierwszego zarządu Stowarzyszenia. W dwa miesiące później z SKRiPP wyodrębniły się oddzielne organizacje kupców i rzemieślników.

11 VIII. Walne zebranie KP PPS wybrało nowy zarząd Komitetu w składzie: Jedyński, Olczyk, Dziamski, Skora, Dubicki, Jaśkiewicz, Sokolewski, Jeżewski, Krajewski, Bułhak, Kubiak i Lewińska.

12 VIII. Zebranie organizacyjne Stronnictwa Ludowego. Wybrano Komitet Organizacyjny w składzie: Aleksander Baran, Marian Sarba, Leon Kobierski, Piotr Taranek i Jan Gołębiewski. W zebraniu uczestniczyło 42 członków SL.

13 VIII. Utworzony został Komitet Osiedleńczy, którego celem było otoczenie wszechstronną opieką przybywających do miasta nowych osadników, zwłaszcza repatriantów. Jego prezydium tworzyli: obaj pełnomocnicy Rządu: Olczyk i Jedyński, inspektor Konrad Bułhak oraz 3 przedstawicieli partii politycznych. Komitet powołał 5 sekcji: kwalifikacyjno-osiedleńczą (wicestarosta M. Wojtasiewicz, kier. Pow. Referatu Osiedleńczego W. Krajewski, kier. Miejskiego Ref. Osiedl. K. Filipiak), sanitarną (dyr. Szpitala Elżbietanek Władysław Walentowski, dr F. Sass, dr Jaksa i kier. PCK Marciniak), kwaterunkowo-aprowizacyjną (Maziak, Marciniak, Dernicki), transportową (komendant MO Aleksander Baran, kier. PKS L. Kobierski) i oświatową (red. M. Żuławski, mgr Hass i J. Gołębiewski).

14 VIII. Bardzo uroczyście otwarta została polska paszteciarnia przy ul. Długiej 2 (obecnie ul. Nowotki) [Długa]. Poświęcenia lokalu dokonał ksiądz Franciszek Łojek, w części artystycznej wystąpili: pianistka Irena Aleksandrow i aktor Saturnin Żórawski.

16 VIII. Zebranie organizacyjne Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Przewodniczył pełnomocnik Rządu F. Olczyk, przemawiali m.in. komendant wojenny miasta major Sławin, starosta Jedyński i por. Popowski. Wybrano 23-osobowy Komitet, na czele którego stanął adwokat Marcin Bronisławski (pełnił tę funkcję do 1949 roku).

19 VIII. W sali kina „Gdynia” odbył się I zjazd powiatowy Związku Samopomocy Chłopskiej. Referat o celach i zadaniach ZSCh wygłosił Wincenty Okulicki. Wybrano zarząd organizacji i ustalono zasady tworzenia Gminnych Spółdzielni Związku.

22 VIII. W Świdnicy przyszło na świat pierwsze polskie dziecko. Był nim Tadeusz Stanisław Gawlak.

22 VIII. Utworzony został Związek Zawodowy Drukarzy. W skład pierwszej Rady Zakładowej weszli pracownicy drukarni świdnickiej: Kopecki, J. Gołaszewski, K. Żybowski i Al. Bielik. ZZD przekształcił się wkrótce w Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Poligraficznego i Pokrewnych Zawodów.

25 VIII. W Hotelu Polskim przy ul. Miedzianej [Kotlarska] odbyło się walne zebranie organizacyjne Spółdzielni Spożywców „Świt” z udziałem 61 członków – założycieli. Obradom przewodniczył Jerzy Fleszyński. Uchwalono statut i wybrano Radę Nadzorczą w składzie: Feliks Olczyk, Stefan Popowski, Jerzy Fleszyński, Mieczysław Kącki, Maria Malik, ks. Franciszek Łojek, A. Czurapski, Mittek i Władysław Goclon. Spółdzielnia została zarejestrowana w Sądzie Okręgowym w dniu 30 stycznia 1946 roku. Udział członkowski wynosił 100 zł, wpisowe 10 zł.

26 VIII. Na stadionie miejskim odbył się mecz piłki nożnej pomiędzy Milicyjnym Klubem Sportowym a Wojskowym Klubem Sportowym z Legnicy. Wygrali gospodarze 9:1.

27 VIII. Uruchomienie Fabryki Wyrobów Ogniotrwałych (w okresie późniejszym przemianowano ją na Dolnośląskie Zakłady Magnezytowe).

31 VIII. Liczba Polaków w mieście wzrosła do 6.756 osób.

● W sierpniu do składu Komitetu Miejskiego PPR dokooptowano Czesława Sędłaka i Franciszka Hurlaka. Wzmocniono też obsadę personalną sekretariatu przemysłowego, działającego przy Komitecie.

● W sierpniu ukonstytuował się Komitet Miejski PPS. W jego skład weszli m.in.: Dubicki, Stanisław Kustosik i Bronisław Wojciechowski.

W mieście zanotowano dość liczne wypadki duru brzusznego, w związku z czym uruchomiony został Oddział Zakaźny szpitala w Kraszowicach. Choroba miała na ogół łagodny przebieg i wkrótce została opanowana. Stanowisko ordynatora Oddziału Wewnętrznego i jednocześnie kierownika przychodni rentgenologicznej objął w tym czasie dr Tadeusz Beneszek. Ordynatorem Oddziału Chirurgii był dyrektor szpitala dr Władysław Walentowski.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top