Edmund Nawrocki

W publikacjach o powojennych szkołach świdnickich brak jakiejkolwiek wzmianki o szkole prowadzonej przez zakonnice. Istniała ona w Świdnicy od początku roku szkolnego 1947/48, to jest od września 1947 r., jako Prywatne Żeńskie Gimnazjum Gospodarcze Sióstr Prezentek. Nauka odbywała się w pomieszczeniach dawnego klasztoru urszulanek przy ówczesnej ul. Miedzianej 19, zwącej się dziś ul. Kotlarską. Gimnazjum […]

Dzieci zamieszkałych po wojnie Niemców świdnickich nie uczęszczały do żadnych szkół. Niektóre były nauczane dorywczo czytania i pisania przy sposobności nauki religii, co dokonywało się jednak w konspiracji. Dopiero 24 października 1951 r. za zezwoleniem władz oświatowych otwarto siedmioklasową szkołę podstawową z niemieckim językiem nauczania dla około sześćdziesięciu dzieci niemieckich mieszkających w Świdnicy. Początkowo szkoła […]

W początkach lat powojennych bardzo znaną osobą w Świdnicy była Felicja Strzemboszowa. Nazywano ją „Madame Kultura”. Miała funkcję kierowniczki Wydziału Kultury w Zarządzie Miejskim. Prawdopodobnie spokrewniona lub spowinowacona była z profesorem Adamem Strzemboszem, który po 1989 roku był wiceministrem sprawiedliwości, a potem pierwszym prezesem Sądu Najwyższego i z jego bratem profesorem Tomaszem Romualdem Strzemboszem (1930-2004), […]

W zbiorach Horsta Adlera z Ratyzbony znajduje się udostępniony mi maszynopis zawierający sprawozdanie z działalności niemieckiej Caritas, która w latach powojennych działała w Świdnicy. Według tego sprawozdania, początek planowego wysiedlania Niemców ze Świdnicy przebiegał następująco: W poniedziałek 22 lipca (według innych źródeł w niedzielę 21 lipca) 1946 roku w Świdnicy wywieszono plakaty z nakazem stawienia […]

W styczniu 1950 r. Niemiec świdniczanin Erwin Peterek założył w Świdnicy grupę artystyczną nazwaną „Neues Deutschland” („Nowe Niemcy”). W grupie tej znaleźli się artyści-amatorzy narodowości niemieckiej i też kilku Polaków. Zespół posiadał własną 14-osobową orkiestrę. Pierwszy występ zespołu – „Wielka rewia” – odbył się 30 marca 1950 r. Widzowie oglądali fragmenty operetek śpiewane po niemiecku […]

Po drugiej wojnie światowej w Świdnicy znajdował się Państwowy Urząd Pracy. Mieszkającym tu Niemcom wystawiał „Kartę meldunkową”. W karcie tej wykazywano wykonanie przydzielonej pracy, do której każdy Niemiec w wieku od 16 (14?) lat do 65 roku życia i każda Niemka do 55 roku życia byli przymusowo zobowiązani. Na karcie było też na przykład zaznaczone, […]

W styczniu 1945 roku przebywało w Świdnicy w domu starców mieszczącym się w budynkach skasowanego w roku 1940 klasztoru Urszulanek oraz u swych krewnych sporo mieszkańców Berlina i innych miast niemieckich, którzy schronili się tutaj przed częstymi wtedy nalotami bombowców alianckich na zachodnie i środkowe obszary Rzeszy Niemieckiej. W ostatniej dekadzie stycznia przyjechało też wielu […]

W pierwszej dekadzie maja 1945 r. radzieckie siły zbrojne po rozbiciu wojsk berlińskiego zgrupowania i zdobyciu Berlina, przeprowadziły przeciwko pozostałym jeszcze siłom niemieckim, broniącym się w Czechach i na Morawach oraz w południowej Saksonii, tzw. operację praską. Doprowadziła ona do ostatecznego rozgromienia armii hitlerowskiej. Zajęte zostały wówczas przez armie lewego skrzydła 1 Frontu Ukraińskiego ostatnie […]

Trzęsienia ziemi zdarzały się też i na Dolnym Śląsku i odczuwane były w Świdnicy. Z zapisków kronikarskich wynika, że 15 września 1590 r. w nocy zatrzęsła się wieża kościelna. Przestraszony strażnik zbiegł z niej myśląc, że się zawali. Wstrząs nie był widać silny, bo o szkodach w mieście kronikarz nie wspomina. Strach pomyśleć, co by […]